Hasła związane z notariuszem

Akt notarialny - urzędowy dokument sporządzany przez notariusza, w którym strony składają swoje oświadczenia woli dotyczące czynności prawnych, takich jak sprzedaż mieszkania, darowizna, ustanowienie hipoteki czy sporządzenie testamentu. Sporządzenie aktu notarialnego nadaje czynności formę wymaganą przez prawo i zapewnia jej pełną skuteczność.

Akt poświadczenia daty - dokument notarialny, w którym notariusz potwierdza, że określony dokument istniał w oznaczonym dniu. Dzięki temu uzyskuje on tzw. „datę pewną”, co ma znaczenie np. przy umowach najmu, dzierżawy czy innych czynnościach, gdzie konieczne jest wskazanie momentu sporządzenia dokumentu.

Akt poświadczenia dziedziczenia - dokument sporządzony przez notariusza, który wskazuje spadkobierców i ich udziały w spadku. Zastępuje postępowanie sądowe w sprawach spadkowych i pozwala szybciej przeprowadzić formalności związane z dziedziczeniem, np. wpisać nowych właścicieli do księgi wieczystej.

Darowizna - umowa, w której darczyńca nieodpłatnie przekazuje drugiej osobie określony składnik majątku – np. mieszkanie, dom, działkę, pieniądze lub inne prawa. W przypadku darowizny nieruchomości umowa musi być sporządzona w formie aktu notarialnego.

Depozyt notarialny - przechowanie przez notariusza określonych wartości, takich jak pieniądze, dokumenty czy papiery wartościowe, w celu ich wydania osobie uprawnionej. Depozyt często stosowany jest przy sprzedaży nieruchomości, aby zapewnić bezpieczeństwo zapłaty ceny – notariusz wypłaca środki sprzedającemu dopiero po spełnieniu ustalonych warunków.

Hipoteka - ograniczone prawo rzeczowe ustanawiane na nieruchomości, które służy zabezpieczeniu wierzytelności, najczęściej kredytu bankowego. Dzięki hipotece wierzyciel, np. bank, ma prawo dochodzenia swoich roszczeń z nieruchomości, bez względu na to, kto jest jej aktualnym właścicielem.

Intercyza (umowa majątkowa małżeńska) - umowa zawierana u notariusza przez małżonków lub przyszłych małżonków, która zmienia ustawowy ustrój majątkowy. Najczęściej ustanawia rozdzielność majątkową, ale może także rozszerzać lub ograniczać wspólność. Dzięki intercyzie każdy z małżonków zachowuje większą niezależność w zarządzaniu swoim majątkiem.

Księga wieczysta - publiczny rejestr prowadzony przez sądy, w którym ujawniane są prawa własności oraz inne prawa rzeczowe dotyczące nieruchomości. Z księgi wieczystej można dowiedzieć się, kto jest właścicielem nieruchomości, jakie są na niej hipoteki czy służebności. Każdy ma prawo wglądu do ksiąg wieczystych poprzez system elektroniczny.

Odpis z księgi wieczystej - dokument urzędowy wydawany przez sąd wieczystoksięgowy, który zawiera treść zapisów znajdujących się w danej księdze wieczystej. Odpis może być pełny, skrócony lub aktualny i stanowi dowód na to, kto jest właścicielem nieruchomości i jakie obciążenia są na niej ustanowione.

Opłata sądowa - należność, którą notariusz pobiera w sytuacjach wymagających wpisu do księgi wieczystej, np. przy przeniesieniu własności nieruchomości, ustanowieniu hipoteki czy założeniu nowej księgi. Pobrane środki przekazywane są przez notariusza do właściwego sądu wieczystoksięgowego.

Opłaty notarialne - obejmują wszystkie koszty związane z dokonaniem czynności notarialnej – w tym taksę notarialną, podatki (np. PCC, podatek od spadków i darowizn) oraz opłaty sądowe, które notariusz pobiera i przekazuje do odpowiednich instytucji.

Pełna zdolność do czynności prawnych - możliwość samodzielnego dokonywania czynności prawnych, takich jak zawieranie umów czy rozporządzanie majątkiem. Posiadają ją osoby pełnoletnie, które nie zostały ubezwłasnowolnione. Dzięki pełnej zdolności można np. sprzedać nieruchomość, zawrzeć umowę darowizny czy sporządzić testament.

Pełnomocnictwo notarialne - dokument sporządzony w formie aktu notarialnego, w którym jedna osoba udziela innej osobie prawa do działania w jej imieniu w określonych sprawach. Dzięki pełnomocnictwu można np. sprzedać mieszkanie, podpisać umowę czy reprezentować właściciela przed urzędami.

Podatek od spadków i darowizn - podatek należny w przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych w drodze spadku albo darowizny. Wysokość podatku zależy od wartości nabytego majątku oraz stopnia pokrewieństwa między stronami. W najbliższej rodzinie często można skorzystać ze zwolnienia, pod warunkiem zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Pobranie podatku leży po stronie notariusza, który przekazuje go następnie właściwemu urzędowi.

Rozdzielność majątkowa - ustrój majątkowy małżonków, w którym każdy z nich samodzielnie zarządza swoim majątkiem i odpowiada za swoje zobowiązania. Ustanawia się ją najczęściej poprzez intercyzę zawartą u notariusza. Rozdzielność jest stosowana np. w celu ochrony majątku jednego z małżonków przed długami drugiego.

Spadek - ogół praw i obowiązków majątkowych, które po śmierci spadkodawcy przechodzą na jego spadkobierców. W skład spadku mogą wchodzić nieruchomości, pieniądze, ruchomości czy prawa majątkowe, ale również długi. Przyjęcie spadku może nastąpić wprost albo z tzw. dobrodziejstwem inwentarza.

Służebność - ograniczone prawo rzeczowe, które polega na umożliwieniu korzystania w określony sposób z cudzej nieruchomości, np. prawo przejazdu lub przechodu przez działkę. Ustanowienie służebności następuje najczęściej w formie aktu notarialnego i wpisywane jest do księgi wieczystej.

Taksa notarialna - wynagrodzenie notariusza za dokonanie czynności notarialnej. Jej wysokość jest regulowana przez przepisy Ministra Sprawiedliwości i nie może przekroczyć maksymalnych stawek określonych w rozporządzeniu. Do pobranej taksy doliczany jest podatek VAT w wysokości 23%.

Testament notarialny - dokument, w którym spadkodawca wyraża swoją ostatnią wolę dotyczącą podziału majątku na wypadek śmierci. Sporządzony u notariusza testament jest najpewniejszą i najbezpieczniejszą formą rozporządzenia majątkiem, ponieważ ma formę aktu notarialnego i zapewnia pewność prawną dla spadkobierców.

Umowa przedwstępna - umowa, w której strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości umowy przyrzeczonej, np. sprzedaży mieszkania. Sporządzenie jej w formie aktu notarialnego daje dodatkowe bezpieczeństwo, ponieważ kupujący może wpisać roszczenie do księgi wieczystej.

Umowa przyrzeczona - ostateczna umowa, która przenosi własność nieruchomości z jednej strony na drugą. Przykładem jest umowa sprzedaży mieszkania czy działki, która przenosi własność na nabywcę. Umowa przyrzeczona zawsze ma formę aktu notarialnego.

Wpis do księgi wieczystej - oficjalna czynność polegająca na ujawnieniu w rejestrze wieczystoksięgowym praw do nieruchomości, takich jak własność, użytkowanie wieczyste czy hipoteka. Wpisy dokonywane są przez sąd rejonowy właściwy dla danej nieruchomości i mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami.

Wypis aktu notarialnego - urzędowa kopia aktu notarialnego sporządzona i podpisana przez notariusza, posiadająca taką samą moc prawną jak oryginał. Wypisy są wydawane stronom czynności oraz instytucjom, które muszą mieć dostęp do dokumentu – na przykład sądom, bankom czy urzędom.

Zasiedzenie - sposób nabycia prawa własności nieruchomości przez osobę, która faktycznie nią włada jak właściciel przez określony czas – 20 lat w dobrej wierze lub 30 lat w złej wierze. O stwierdzeniu zasiedzenia orzeka sąd, ale dokumenty potwierdzające zasiedzenie często stanowią podstawę czynności notarialnych związanych z nieruchomością.

Zaświadczenie o braku zameldowania - dokument wydawany przez urząd gminy lub miasta, który potwierdza, że w danym lokalu lub budynku nikt nie jest zameldowany na pobyt stały lub czasowy. Jest ono często wymagane przy sprzedaży lub darowiźnie nieruchomości, aby upewnić się, że w lokalu nie ma osób posiadających prawa do zamieszkiwania.

Zaświadczenie o niezaleganiu z opłatami - dokument wydawany przez wspólnotę mieszkaniową, spółdzielnię lub inny zarządca budynku, który potwierdza, że właściciel lokalu nie zalega z opłatami eksploatacyjnymi. Dokument ten chroni nabywcę przed ryzykiem przejęcia długów związanych z nieruchomością.

Zniesienie współwłasności u notariusza - czynność, w której dotychczasowi współwłaściciele dzielą między sobą wspólną nieruchomość. Może polegać na podziale fizycznym nieruchomości, przyznaniu jej jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedaży i podziale uzyskanej kwoty. Akt notarialny zniesienia współwłasności pozwala uregulować sytuację prawną nieruchomości i wpisy w księdze wieczystej.